Πού οφείλονται οι μεγάλες δασικές πυρκαγιές
Επιστήμονες θεωρούν ότι, παραδόξως, φταίει η πυροπροστασία
Όπως θα έχετε ακούσει, για τις φωτιές στα δάση φταίει η κλιματική αλλαγή/κρίση/κατάρρευση/κλπ. Για παράδειγμα, πρόσφατο άρθρο στην ελληνικό τύπο κλαίγεται ότι «Οι φλόγες έκαιγαν ακόμη το Λος Αντζελες και έφερναν την υπερδύναμη εκβιαστικά ενώπιον της κλιματικής κρίσης» όταν η αμερικανική κυβέρνηση ακύρωσε προηγούμενες πολιτικές για το κλίμα και την ενέργεια. Βέβαια ο τίτλος του άρθρου είναι “Αποσύρουν τις «πράσινες» επενδύσεις”, οπότε υπάρχει το ενδεχόμενο ο πραγματικός λόγος για τον οποίο κλαίγεται η εφημερίδα να μην είναι η ανησυχία για το μέλλον του πλανήτη.
Μια εναλλακτική εκδοχή για τις φωτιές παρουσιάζει επιστημονική εργασία που δημοσιεύθηκε πριν μια εβδομάδα στο Nature, φημισμένο επιστημονικό περιοδικό. Η θεωρία που παρουσιάζει το άρθρο συνοψίζεται σ’ αυτό το διάγραμμα:
Ως το 1880, υπήρχαν πολύ περισσότερες φωτιές που έκαιγαν συνήθως μικρή έκταση η καθεμιά, αλλά μεγάλη έκταση συνολικά. Οι φωτιές αυτές λειτουργούσαν σταθεροποιητικά, δηλαδή κρατούσαν τα δάση σχετικά αραιά αλλά περίπου σταθερά. Το 1880 ξεκίνησε η πυροπροστασία, που για πολλά χρόνια μείωνε τις καιγόμενες εκτάσεις, αλλά αυτό οδήγησε σε πύκνωση των δασών και σε αύξηση της καύσιμης ύλης. Σ’ αυτό πιθανόν συνέβαλε και η ρύθμιση της βόσκησης. Έτσι, εκατό χρόνια αργότερα οι φωτιές άρχισαν να γίνονται διαδοχικά πιο καταστρεπτικές και να καίνε μεγαλύτερες εκτάσεις, και γι’ αυτό λειτουργούν πλέον αποσταθεροποιητικά. Παρόλα αυτά η συνολική έκταση που καίγεται εξακολουθεί να είναι μικρότερη σε σχέση με πριν το 1880.
Έχουν δίκιο οι επιστήμονες που πραγματοποίησαν την εργασία; Δεν είμαι δασολόγος. Το σίγουρο είναι ότι, αντίθετα απ’ ό,τι θέλουν να πιστεύουμε τα μέσα ενημέρωσης, σήμερα καίγεται πολύ λιγότερη έκταση απ’ ότι παλαιότερα:
Αυτό το διάγραμμα υπήρχε στον ιστότοπο της δασικής υπηρεσίας των ΗΠΑ μέχρι το 2018, αλλά εξαφανίστηκε γύρω στο 2019, δηλαδή περίπου την ίδια εποχή που ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σε μια θεαματική κωλοτούμπα, δήλωνε ότι για τη φωτιά στο Μάτι έφταιγε η «κλιματική αλλαγή». Δεν πιστεύω ότι τα δύο γεγονότα είναι άσχετα. Η «κλιματική αλλαγή» είναι πολιτικό και όχι επιστημονικό ζήτημα, και η τότε πολιτική ήταν να προωθηθεί. Σήμερα διαφαίνεται η πολιτική αυτή να μεταβάλλεται, πράγμα που οδήγησε σε νέα κωλοτούμπα, για την οποία έγραψα πριν δύο εβδομάδες.
Eίναι γνωστό ότι η καύσιμη ύλη στα δάση έχει αυξηθεί λόγω της εγκατάλειψης των επαγγελμάτων που σχετίζονταν με την ύπαιθρο, και την ερήμωση των χωριών. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την αύξηση των ημερών ξηρασίας ( ας μην το πούμε κλιματική αλλαγή) που έχει σχέση με τη μείωση των βροχών ή την αλλαγή της συχνότητά τους. οδηγούν στην αύξηση των πυρκαγιών. Εχω πατήσει τα 60 και συγκρίνω το παρελθόν με το παρόν σε σχεση πάντα με την περιοχή που ζω και βλέπω όπως και άλλοι συντοπίτες μου που έχουμε στενή επαφή με την γη και την καλλιέργεια της ότι τα φαινόμενα της ξηρασίας, της ανόδου της θερμοκρασίας, της έλλειψης χειμωνιάτικου καιρού με χιόνια και δρολάπια τα διαπιστώνουμε με τα μάτια μας. Τα φυτά μας υποφέρουν και μαζί και εμείς. Μακάρι τα φαινόμενα να είναι παροδικά, αλλά αν δεν είναι τότε θα γίνουμε άγονη ζώνη. Το θέμα για μένα είναι ποιες λύσεις έχουμε για να αντιμετώπισουμε μια τέτοια κατάσταση που είναι υπαρκτή όπως και να την ονομάζουμε.