42 βαθμοί στις 13 Ιουνίου 2024
Το τέλος του κόσμου ή μια περαστική ζέστη;
Ο μετεωρολογικός σταθμός της Πολυτεχνειούπολης Ζωγράφου δεν υπερβαίνει συχνά τους 40 βαθμούς. Είναι σε υψόμετρο 220 μέτρων στους πρόποδες του Υμηττού, και πιστεύω πως η θερμοκρασία εκεί πρέπει να είναι κατά κανόνα δύο βαθμούς χαμηλότερη απ’ ό,τι στο Λόφο Νυμφών στο Θησείο, όπου βρίσκεται ο μετεωρολογικός σταθμός του ΕΑΑ (δεν το έχω ελέγξει όμως).
Από το 1993 που λειτουργεί ο σταθμός, έξι φορές έχουμε δει να δείχνει 40 ή παραπάνω κι απ’ αυτές οι πέντε ήταν Ιούλιο και Αύγουστο1. Επομένως η έκτη φορά, δηλαδή οι 41.9 βαθμοί που έδειξε προχθές, ήταν όντως κάτι ασυνήθιστο, ιδιαίτερα γιατί συνέβη στο πρώτο μισό του Ιουνίου. Μήπως λοιπόν αυτό είναι αποτέλεσμα της «κλιματικής αλλαγής»;
Ίσως ο αναγνώστης να έχει την περιέργεια να δει παλιότερα δεδομένα. Κι εγώ την έχω. Θα ήθελα να μπορώ να ανατρέξω στα δεδομένα του σταθμού στο Λόφο Νυμφών, που λειτουργεί με ελάχιστες διακοπές από το 1848, αλλά όμως δεν φαίνεται να είναι δημοσίως διαθέσιμα. Όμως ό,τι και να βλέπαμε σ’ αυτά τα δεδομένα, από πουθενά δεν θα προέκυπτε ότι οι 41.9 βαθμοί στις 13 Ιουνίου είναι κάτι τόσο τρομερά ασυνήθιστο ώστε να πρέπει να βρούμε την αιτία του. Πριν από 50 χρόνια, αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, και ακόμα κι αν από το 1848 δεν είχε ξαναγίνει τέτοια ζέστη τον Ιούνιο, τα μέσα ενημέρωσης μπορεί να ασχολιόνταν μ’αυτό σαν κουτσομπολιό, όπως μπορεί να σχολίαζαν την έκλειψη σελήνης του 2000 ως τη μακρύτερη σε διάρκεια από το 1859.
Καύσωνας, λέει ο Μπαμπινιώτης, είναι η «υπερβολική ζέστη (συνήθ. που διαρκεί αρκετές ημέρες)». Η ΕΜΥ ορίζει κι άλλα χαρακτηριστικά που πρέπει να υπάρχουν, που φυσικά η συγκεκριμένη ζέστη δεν είχε. Δεν ήταν λοιπόν καύσωνας. Μήπως ήταν «ακραίο φαινόμενο»; Αυτό τώρα είναι νεολογισμός που μπορεί καθένας να ερμηνεύσει όπως θέλει, αλλά σε αντίθεση με τον καύσωνα του 1987, που θυμάμαι ακόμα, ή τις πρόσφατες πλημμύρες στη Θεσσαλία, που όσοι τις έζησαν σίγουρα θα θυμούνται για το υπόλοιπο της ζωής τους, την προχθεσινή ζέστη θα την έχουμε ξεχάσει το πολύ σε ένα μήνα.
Με λίγα λόγια, έκανε ζέστη μια μέρα. Δεν ήρθε το τέλος του κόσμου, αντίθετα απ’ ό,τι καταλαβαίνει κανείς παρακολουθώντας τα μέσα ενημέρωσης.
Παραθέτω παρακάτω αυτές τις έξι φορές. Όπου αναφέρω περισσότερες από μία μέρες, π.χ. «23-26 Αυγούστου 2023», αυτό σημαίνει ότι οι 40 βαθμοί ξεπεράστηκαν σε περισσότερες από μία μέρες (αλλά όχι απαραιτήτως σε όλες), και αναφέρω τη μέγιστη θερμοκρασία της περιόδου. Επίσης, λείπει η περίοδος 2013-2020 λόγω βλάβης.
42.5, στις 3 Ιουλίου 1998
40.0, στις 21 Αυγούστου 1999
42.0, στις 5-6 Αυγούστου 2000
43.3, στις 30 Ιουλίου ως 5 Αυγούστου 2021
42.6, στις 23-26 Αυγούστου 2023
41.9, στις 13 Ιουνίου 2024