Πρόσφατα κυκλοφόρησε στο διεθνή τύπο η είδηση ότι κουνούπια εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στην Ισλανδία, και πως, φυσικά, υπεύθυνη γι’ αυτό είναι η κλιματική αλλαγή. Να μερικά αποσπάσματα από το σχετικό άρθρο της Ναυτεμπορικής:
Με φόντο την κλιματική αλλαγή, επιστήμονες προέβλεπαν εδώ και καιρό ότι κουνούπια θα μπορούσαν να κάνουν την εμφάνισή τους στην Ισλανδία, όπου υπάρχουν πολλά έλη και λίμνες, αν και πολλά είδη δεν μπορούν να επιβιώσουν στις αντίξοες συνθήκες της χώρας.
Όπως βλέπετε, σύμφωνα με το άρθρο, επιστήμονες προέβλεπαν εδώ και καιρό ότι κουνούπια θα μπορούσαν να εμφανιστούν στην Ισλανδία, αλλά δεν λέει ότι οι επιστήμονες το συνέδεαν με την κλιματική αλλαγή. Λέει ότι έκαναν την πρόβλεψη «με φόντο την κλιματική αλλαγή». Στην πραγματικότητα, πουθενά το άρθρο δεν λέει ξεκάθαρα ότι η κλιματική αλλαγή έφερε τα κουνούπια στην Ισλανδία. Λέει μόνο ότι υπάρχουν κουνούπια στην Ισλανδία, η οποία, παρεμπιπτόντως, θερμαίνεται απ’ την κλιματική αλλαγή.
Το άρθρο συνεχίζει:
Σύμφωνα με τον εντομολόγο στο Ινστιτούτο Φυσικών Επιστημών της Ισλανδίας Ματίας Άλφρεντσον, τον οποίο επικαλείται ο Guardian, εντοπίστηκαν τρία δείγματα του είδους Culiseta annulata.
Πρόκειται για είδος που είναι ανθεκτικό στο κρύο και μπορεί να επιβιώσει στις ισλανδικές συνθήκες, καταφεύγοντας τον χειμώνα σε υπόγεια και αχυρώνες.
Το κουνούπι Culiseta annulata μπορεί λοιπόν «να επιβιώσει στις ισλανδικές συνθήκες». Άρα τελικά φταίει η κλιματική αλλαγή ή η ανθεκτικότητα του κουνουπιού; Και για ποιες ισλανδικές συνθήκες μιλάμε; Τις νέες που προκαλεί η κλιματική αλλαγή ή τις παλιές; Το άρθρο δεν διευκρινίζει, γιατί βέβαια δεν υπάρχει ουσιαστική διαφορά στις ισλανδικές συνθήκες. Γιατί όμως έχει σημασία το ότι το κουνούπι καταφεύγει σε υπόγεια και αχυρώνες;
Την απάντηση για όλα αυτά την είχα δώσει πριν δύο χρόνια:
Δεν είμαι εντομολόγος, αλλά έχω διαβάσει μερικά βασικά πράγματα για τα κουνούπια. Η ζωή τους περνάει από τέσσερα στάδια: αυγό, σκουλήκι, νύμφη και ενήλικο. Καθένα από αυτά τα στάδια κρατάει πάνω-κάτω μία εβδομάδα. Το ενήλικο κουνούπι τελικά γεννάει αυγά, θέλει όμως κι αυτό καμιά βδομαδούλα από τότε που βγαίνει από το κουκούλι του.
Όταν κάνει κρύο, τα ενήλικα κουνούπια πεθαίνουν. Στα άλλα τρία στάδια όμως, δεν πεθαίνουν, αλλά σταματάει η ανάπτυξή τους, «παγώνουν» δηλαδή στο στάδιο που βρίσκονται, και όταν ξανακάνει ζέστη συνεχίζουν να αναπτύσσονται από κει που είχαν μείνει. Έτσι, αν κάνει ένα μεγάλο κρύο που κρατήσει για μήνες, όταν βάλει ζέστη οι νύμφες θα γίνουν ενήλικα, τα σκουλήκια νύμφες, κλπ. Κανένα πρόβλημα. Μπορεί το καλοκαίρι που θα ακολουθήσει να γίνεται χαμός από κουνούπια. Για να είναι λίγα τα κουνούπια χρειάζεται εναλλαγή ανάμεσα σε ζέστη και κρύο. Για παράδειγμα, αν μετά από ένα μεγάλο κρύο βάλει ζέστη, και η ζέστη κρατήσει περίπου μία εβδομάδα, οπότε σχεδόν όλες οι νύμφες θα γίνουν ενήλικα, και όλα τα σκουλήκια θα γίνουν νύμφες κλπ., και τότε βάλει ξανά κρύο και πεθάνουν τα ενήλικα πριν προλάβουν να γεννήσουν, τότε δεν υπάρχουν πια αυγά, υπάρχουν μόνο σκουλήκια και νύμφες. Αν αυτή η εναλλαγή γίνει πολλές φορές, τότε τα κουνούπια σχεδόν θα εξολοθρευτούν. Γι’ αυτό και στην Ισλανδία δεν υπάρχει κουνούπι ούτε για δείγμα: γιατί εκεί τέτοιες εναλλαγές του καιρού είναι συχνές και συνηθισμένες.
Να λοιπόν τι συμβαίνει μ’ αυτό το κουνούπι: όταν βάζει κρύο, το ενήλικο κρύβεται σε ζεστά μέρη. Αυτό είναι όλο. Γιατί δεν υπήρχε στην Ισλανδία; Γιατί η Ισλανδία είναι μακριά. Πώς έφτασε τελικά στην Ισλανδία; Έφτασε γιατί το συγκεκριμένο είδος γεννάει αυγά και σε ανθρώπινες κατασκευές, όπως γλάστρες και κουβάδες. Το παράξενο είναι μάλλον το πώς δεν είχε φτάσει τόσα χρόνια.
Το άρθρο της Ναυτεμπορικής κάνει επίσης αυτό το σχόλιο:
Η Ισλανδία θερμαίνεται με ρυθμό τέσσερις φορές μεγαλύτερο σε σύγκριση με περιοχές στο υπόλοιπο βόρειο ημισφαίριο.
Αυτό ουδαμώς είναι αξιοσημείωτο. Όπως έχω εξηγήσει παλαιότερα, από κάποιο θαύμα της επιστήμης και των μέσων ενημέρωσης, όλες οι περιοχές της γης θερμαίνονται γρηγορότερα απ’ ό,τι όλες οι άλλες.
