Η καταιγίδα του 1852
Μια από τις χειρότερες καταιγίδες όλων των εποχών στην Αθήνα, που αν συνέβαινε σήμερα θα έφταιγε η «κλιματική κρίση»
Στις 14 Οκτωβρίου 1852 μια τρομερή καταιγίδα έπληξε τον Πειραιά και την Αθήνα. Δύο εμπορικά πλοία φορτωμένα με σιτάρι συνετρίβησαν μέσα στο λιμάνι. Ο καπετάνιος ενός από τα δύο, όπως και ένας αξιωματικός πολεμικού πλοίου, πνίγηκαν. Πολλά άλλα πλοία και βάρκες έπαθαν ζημιές ή καταστράφηκαν ολοσχερώς. Ανάμεσα στα ελάχιστα πλοία που δεν έπαθαν τίποτε ήταν ένα αγγλικό ατμόπλοιο, του οποίου ο καπετάνιος διέταξε να βάλουν μπροστά τις μηχανές και κυκλοφορούσε μέσα στο λιμάνι επί τέσσερις ώρες, μέχρι να κοπάσει η θεομηνία.
Στην Αθήνα καταστράφηκαν κτίρια και δέντρα. Ο βασιλικός κήπος έχασε ολόκληρη δεντροστοιχία, ενώ ανάμεσα στα πιο σημαντικά ξεριζωμένα δέντρα ήταν δύο αιωνόβια κυπαρίσσια στην Πλάκα και ένας διάσημος πλάτανος που κοσμούσε την αρχαία αγορά.
Εκείνο όμως που στάθηκε σύμβολο της καταστροφής, και παραμένει μνημείο της ως σήμερα, ήταν η πτώση ενός από τους κίονες του Ναού του Ολυμπίου Διος. Ο κίονας έστεκε όρθιος για πάνω από 1700 χρόνια.
Φανταστείτε να συνέβαινε σήμερα μια τέτοια καταιγίδα. Ένα τρομερό καιρικό φαινόμενο που κανένας δεν έχει ζήσει. Να προξενεί ζημιές σ’ ένα αρχαίο μνημείο χιλιετιών. Τι θα μας έλεγαν; Προφανώς ότι φταίει η «κλιματική κρίση»—για την ακρίβεια, ότι αποδεικνύει την ύπαρξη της «κλιματικής κρίσης». Αν όμως κάτι τέτοιο ήταν αλήθεια, αν δηλαδή η ύπαρξη ενός τέτοιου φαινομένου αποδείκνυε την «κλιματική κρίση», τότε το ότι συνέβη ένα τέτοιο φαινόμενο το 1852 θα αποδείκνυε ότι υπήρχε «κλιματική κρίση» το 1852. Φυσικά κανένας δεν ισχυρίζεται κάτι τέτοιο, γιατί τότε θα κατέρρεε αμέσως όλο το αφήγημα.
Γιατί συνέβη αυτή η καταιγίδα; Γιατί έγινε το 1852 και όχι το 1952; Η απάντηση, όπως πολλές φορές έχω αναφέρει στους Ελέφαντες, είναι ότι είναι συνηθισμένο να συμβαίνουν ασυνήθιστα πράγματα, όπως η βροχή στη Ζαγορά το 1986, η καταιγίδα στην Αγγλία το 1703, ή η καταιγίδα που ενέπνευσε τον ποιητή της Ιλιάδας γύρω στο 800 π.Χ.
Φυσικά η κλιματική κρίση συμβαίνει τώρα, αλλά είναι τόσο ισχυρή που επηρεάζει και το παρελθόν για τουλάχιστον 200 χρόνια πριν.
Ευχαριστώ τον καθηγητή Σταύρο Αλεξανδρή που βρήκε την εφημερίδα και έθεσε το ερώτημα τι θα έλεγαν τα μέσα ενημέρωσης αν αυτό γινόταν σήμερα.